เราเป็นมนุษย์หรือเป็นคน

          คำว่า มนุษย์ กับ คน นั้นมีความหมายไม่เหมือนกัน   ถ้าเราเข้าใจคำทั้งสองนี้แล้วเราก็จะรู้จักว่าเรานั้นเป็นคนหรือเป็นมนุษย์กันแน่.

คือคำว่า คน หมายถึง สัตว์ชนิดหนึ่งของโลก ที่ทำอะไรๆไปตามสัญชาติญาณที่มีมาแต่กำเนิด เช่นไม่รู้จักใช้สติปัญญา, ไม่รู้จักควบคุมตัวเอง, ชอบใช้กำลังในการแก้ปัญหา, ไม่รู้จักความกตัญญูกตเวที, ไม่รู้จักกริยามารยาทที่ดี, สมสู่กันตามความรู้สึกเฉพาะหน้า, ไม่มีความเมตตากรุณา, เป็นต้น ถ้าสัตว์ชนิดที่มีลำตัวขนานกับโลกก็เรียกว่าสัตว์เดรัจฉาน แต่ถ้าตั้งตรงก็เรียกว่า คน

คำว่า มนุษย์ หมายถึง ผู้มีใจสูง   คือมีใจสูงกว่าสัตว์ หรือสูงกว่าคน เพราะมีคุณธรรมของความเป็นมนุษย์  ซึ่งคุณธรรมของความเป็นมนุษย์นั้นก็ได้แก่ความกตัญญูกตเวที, ความมีเมตตากรุณา, ความสำรวมในกาม, การมีกิริยามารยาทดีงาม, การรู้จับควบคุมตัวเอง, และรู้จักใช้สติปัญญาในการแก้ปัญหา เป็นต้น

คนเป็นสัตว์ชนิดเดียวที่เนื้อสมองมากกว่าสัตว์ชนิดอื่นเมื่อเทียบกับร่างกาย เมื่อมีสมองมากจึงทำให้คิดได้มากและซับซ้อน ซึ่งนี่เป็นเหตุให้คนนั้นรู้จักคิดค้นและพัฒนาวัตถุต่างๆขึ้นมามากมายในโลก จนเกิดเป็นความเจริญอย่างเช่นที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน แต่เพราะคนนั้นไม่ได้รับการอบรมสั่งสอนให้เป็นคนดีและมีความรู้ที่ถูกต้องและควรรู้ในเรื่องของชีวิตว่าเกิดมาทำไม? อะไรคือสิ่งสูงสุดที่ควรได้รับ? และจะได้โดยวิธีใด? จึงทำให้คนนั้น ดำเนินชีวิตไปตามสัญชาติญาณดั้งเดิม (ซึ่งก็คือสัญชาติญาณของสัตว์ที่รู้สึกว่ามีตัวเอง) เมื่อมีความมีความรู้สึกว่ามีตัวเอง จึงทำให้เกิดความเห็นแก่ตัว คือเมื่อเกิดความรักหรือพอใจก็พยายามที่จะแสวงหาหรือเอาเข้ามาเป็นของตัวเอง เมื่อเกิดความโกรธหรือไม่พอใจ ก็พยายามที่จะทำลายให้หายไปจากตัวเอง เป็นต้น จึงทำให้ความเจริญของคนนั้นเกิดปัญหาตามมามากมายจากความเจริญ เช่น ปัญหาอาชญากรรม ปัญหาสภาพแวดล้อมเสื่อมโทรม ปัญหามลพิษ ปัญหาภัยธรรมชาติ ปัญหาโรคระบาดร้ายแรง ปัญหาความอดอยากขาดแคลน ปัญหาการเอารัดเอาเปรียบกัน และปัญหาสงคราม เป็นต้น ซึ่งปัญหานี้เองที่นำความเดือดร้อนหรือวิกฤติการณ์มาให้สังคมของคนโดยรวมอย่างเช่นที่กำลังเป็นอยู่ในปัจจุบัน

การพัฒนาของคนนั้นจะเป็นการพัฒนาไปตามสัญชาติญาณของสัตว์ จึงทำให้เกิดปัญหาตามมามากมาย แต่ถ้าคนนั้นจะรู้จักพัฒนาจิตใจของตนเองให้สูงขึ้นกว่าสัตว์ คือให้กลายมาเป็นมนุษย์ที่มีใจสูง ก็จะทำให้การพัฒนาวัตถุเดินไปอย่างถูกต้อง คือไม่เกิดปัญหา จะมีแต่ช่วยให้เกิดความปกติสุขแก่สังคมและโลก อันจะนำสันติภาพมาให้อย่างยั่งยืน

สิ่งที่จะช่วยพัฒนาจิตใจของคนให้สูงขึ้นมาเป็นมนุษย์ได้นั้น พื้นฐานก็ต้องอาศัยศาสนามาช่วย โดยการปลูกฝังตั้งแต่ยังเด็กให้รู้จักว่า ชีวิตต้องพึ่งพาอาศัยกัน ต้องช่วยเหลือกัน รู้จักให้อภัย รู้จักเสียเสละ ไม่เห็นแก่ตัว ไม่ทำอะไรตามใจ ไม่ล่วงละเมิดชีวิตและทรัพย์สินของผู้อื่น ไม่ใช้กำลังในการแก้ปัญหา ไม่ลุ่มหลงสิ่งเสพติด สิ่งฟุ่มเฟือย มีความขยัน อดทน มีความสำรวมระวังในการใช้วาจา มีความสามัคคี เป็นต้น ก็จะทำให้คนนั้นก้าวพ้นจากคนมาเป็นมนุษย์ได้  แต่ถ้าจะให้เป็นมนุษย์อย่างสมบูรณ์ได้ จะต้องอบรมให้เกิดปัญญาเห็นแจ้งชีวิตว่าชีวิตของเราและทุกคนนั้นเกิดมาเพื่อทำหน้าที่ อันได้แก่ หน้าที่ในการดูแลรักษาร่างกาย หน้าที่ในการดูและครอบครัว สังคมประเทศชาติ หน้าที่ในการดูแลธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หน้าที่ในการรักษาสันติภาพให้แก่โลก และหน้าที่ในการดับทุกข์ของจิตใจ เมื่อคนมีความเป็นมนุษย์อย่างสมบูรณ์แล้ว สันติสุขก็จักบังเกิดแก่มนุษย์ทุกคน และสันติภาพก็จะบังเกิดขึ้นในโลก

  จึงขอฝากให้เราทุกคนได้เอาไปคิด ว่าเรานี้เป็นมนุษย์กันแล้วหรือยัง? หรือว่ายังเป็นแค่เพียงคนที่เป็นเพียงสัตว์ชนิดหนึ่งที่เหมือนกับสัตว์เดรัจฉานทั่วไปเท่านั้น? เพื่อที่จะได้รู้สึกตัวและหันมาพัฒนาตนเองให้สูงขึ้น ดีขึ้น จนกลายมาเป็นมนุษย์ที่หมายถึงสัตว์ที่ประเสริฐ อันจะทำให้ได้รับสิ่งสูงสุดที่มนุษย์ควรจะได้รับกันต่อไป

เตชปญฺโญ ภิกขุ
อาศรมพุทธบุตร เกาะสีชัง ชลบุรี
(ศึกษารายละเอียดเพิ่มเติมได้จาก www.whatami.net)
*********************
Free Web Hosting